Əhməd Əhmədzadə: Azərbaycana təzyiq göstərilməsi cəhdlərinin qarşısı Prezident İlham Əliyevin peşəkar diplomatik səyləri nəticəsində alındı
12-10-2022, 14:06
168 dəfə baxılıb
Əhməd Əhmədzadə - Oktyabrın 6-da Çex Respublikasının paytaxtı Praqada “Avropa siyasi birliyi” Zirvə Toplantısı keçirilib. Toplantıda bir sıra ikitərəfli və çoxtərəfli mühüm görüşlər baş tutub. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, Fransa Prezidenti Emmanuel Makron, Avropa İttifaqı Şurasının Prezidenti Şarl Mişel və Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan arasında keçirilən görüşdən sonra sülhə doğru daha bir addım atılıb. Görüşün sonunda bəyanat qəbul olunub. Amma bəyanata keçməmişdən öncə bəzi detallara diqqət yetirək. Praqa görüşünədək Brüsseldə bir neçə dəfə üçtərəfli görüş keçirilmişdir. Təbii ki, keçirilən görüşlərin bir məqsədi var, tezliklə Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh müqaviləsi imzalansın. Unutmaq olmaz ki, dünyanın üzləşdiyi mövcud geosiyasi vəziyyət Azərbaycanın enerji resurslarına tələbatı kəskin artırıb. Avropa bu qış və yaxın bir neçə ildə üzləşəcəyi enerji böhranından çıxmaq üçün Azərbaycana möhtacdır. Eləcə də Azərbaycanın geosiyasi məkanda artan rolu iqtisadi sahədə də, sərmayə qoyuluşu sahəsində də özünü göstərir. Həmçinin Azərbaycanın coğrafi vəziyyəti və müasir nəqliyyat infrastrukturu Avropa üçün çox önəmlidir. Burada həm Şərq-Qərb, həm də Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərini qeyd etmək lazımdır. Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelin təşəbbüsü ilə keçirilmiş ikitərəfli və üçtərəfli görüşlərdən sonra verilən müsbət mesajlar, həmçinin müzakirələrin sülh gündəliyini formalaşdıran və Azərbaycanın təklif etdiyi 5 baza prinsipi əsasında aparılması Brüssel formatını Bakı üçün uğurlu edən səbəblər sırasındadır.
Çünki görüşlərdən sonra səsləndirilən bəyanatlarda tamamilə Azərbaycanın maraqları öz əksini tapır. Məsələn, Şarl Mişelin təşəbbüsü ilə təşkil edilən görüşlərdən sonra Birliyin yaydığı bəyanatlarda "Dağlıq Qarabağ münaqişəsi" və "status" ifadələri işlədilmir, Minsk qrupunun ümumiyyətlə adı çəkilmir, Qarabağdakı ermənilər isə Azərbaycan ərazisində yaşayan "etnik qrup" kimi göstərilir. Həmçinin Aİ Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşmasında, bölgədə nəqliyyat-kommunikasiya xətlərinin açılmasında, xüsusilə Zəngəzur dəhlizinin inşasında maraqlı olan tərəfdir. Sadalanan məqamlardan da aydın olur ki, Brüssel formatında keçirilmiş görüşlər Azərbaycanla Ermənistan arasında yekun sülh müqaviləsinin imzalanması istiqamətində atılan uğurlu addımlardandır. Bu səbəbdən, Azərbaycan üçtərəfli görüşlərin formatının dəyişdirilməsində, hər hansı qüvvənin formata daxil edilməsində maraqlı deyil. Amma son proseslər göstərir ki, bəzi maraqlı güclər üçtərəfli formatdan razı deyil, danışıqlar prosesində kənarda qaldığı üçün narahatdırlar. Ona görə də hər hansı bir yolla sülh danışıqları prosesinə daxil olmağa çalışırlar. Praqada keçirilmiş dördtərəfli görüşdən sonra verilmiş bəyanat bir daha sübut edir ki, Ermənistan və onun havadarı olan Fransa Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü birmənalı şəkildə qəbul edir. "Ermənistan və Azərbaycan BMT Nizamnaməsinə və 1991-ci Alma-Ata bəyannaməsinə sadiqliyini bir daha nümayiş etdirərək bir-birinin ərazi bütövlüyü və suverenliyini tanıyır. Tərəflər bildiriblər ki, bu, delimitasiya üzrə komissiyanın fəaliyyəti üçün əsasdır və komissiyanın növbəti iclası oktyabrın sonunda Brüsseldə keçirilməlidir. Ermənistan Azərbaycanla sərhədə Aİ-nin mülki missiyasının göndərilməsinə razılıq verib. Azərbaycan da bu komissiya ilə əməkdaşlığa razılıq verib. Missiya işini oktyabrda başlayıb, 2 ay müddətinə başa çatdıracaq". Bununla da Ermənistan BMT nizamnaməsi əsasında Qarabağın Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olduğunu qəbul edir, bölgədə Bakının hakim qüvvə olduğunu təsdiqləmiş olur. Ölkə başçısı müsahibəsi zamanı Bakı və İrəvanın yavaş-yavaş sülhə doğru yaxınlaşdığı ilə bağlı mesaj verib və bildirib ki, Ermənistan tərəfindən xoş məram olarsa, sülh müqaviləsi ilin sonunadək imzalana bilər. Görünən odur ki, Ermənistan sülhə gedən yolda son çırpınışlarını etməklə yekunlaşmaq üzrə olan prosesdə hər hansı üstünlüyə nail olmaq istəyir. Amma zaman Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin əleyhinə işləyir. Bu səbəbdən, İrəvan sülh müqaviləsinin tez bir zamanda imzalanması üçün öz öhtəliklərini yerinə yetirməlidir və bölgədə vəziyyəti gərginləşməkdən yayınmalıdır. Son olaraq qeyd etmək lazımdır ki, 5 saatdan artıq davam edən Praqa görüşlərində ölkəmizin mövqeləri prinsipial olaraq təmin olundu və Azərbaycana təzyiq göstərilməsi cəhdlərinin qarşısı Prezident İlham Əliyevin peşəkar diplomatik səyləri nəticəsində alındı.
Mətndə səhv var? Onu siçanla seçin və Ctrl+Enter düyməsini basın.
Teqlər:
ŞƏRH YAZ
OXŞAR XƏBƏRLƏR